Nieuws & artikelen

Prof. dr. Rob van Tulder is hoogleraar International Business-Society Management aan de Rotterdam School of Management van de EUR. Hij is voorloper en kartrekker waar het de implementaties van de SDG’s in het onderwijs en de onderwijsorganisatie betreft. Hobéon adviseur Gertie Blaauwendraad sprak met hem om te horen welke tips hij heeft voor collega-instellingen die ook aan de slag willen met de implementatie van de SDG's. 

Enkele jaren geleden kwam de nadruk in het hbo sterk te liggen op onderzoek. Studenten moesten als eindwerk vaak een scriptie schrijven, waaraan gedegen onderzoek ten grondslag lag. Nogal eens gebeurde het dat onderzoek in een opleiding apart werd gepositioneerd als een uit te voeren ‘kunstje’ volgens afgesproken regels. Die situatie komt tegenwoordig nog maar sporadisch voor. Tijdens de vele opleidingsbeoordelingen die wij mogen organiseren, zien we nieuwe trends ontstaan waar het het afstuderen betreft.

De sector jeugdzorg weet zich voortdurend gesteld voor uitdagende vraagstukken. En die beperken zich niet tot slechts de financiële vraag of voldoende middelen gevonden kunnen worden om de nodige jeugdhulp aan kinderen en jongeren aan te kunnen bieden. Hoe verbeter je de samenwerking tussen hulpverleners en leraren in het onderwijs? Hoe zorg je voor het up-to-date houden van opleidingen in het sociale domein in relatie tot de laatste ontwikkelingen in de jeugdbeschermingsketen? Hoe optimaliseer je de keten van jeugdzorg en onderwijs in je gemeente?

Rianne Versluis is ruim twaalf jaar adviseur bij Hobéon. Naast adviseur is zij secretaris bij opleidingsbeoordelingen en kwaliteitsmanager binnen Hobéon. Sinds een jaar is Rianne ook portefeuillehouder ‘flexibilisering’ binnen het bedrijf. Dit betekent dat zij actuele ontwikkelingen rond dit onderwerp op de voet volgt, onder andere door op gesprek te gaan bij een aantal bij de pilot betrokken hogescholen, en een controlerende partij zoals de NVAO. In dit blog worden vijf vragen beantwoord door Rianne Versluis.

Is de knowhow binnen onze opleidingen in het sociale domein nog up-to-date in relatie tot de laatste ontwikkelingen in de jeugdbeschermingsketen? Hoe zorg ik ervoor dat binnen onze expertisecentra de landelijke gedragscode wetenschappelijke integriteit daadwerkelijk functioneert? Met ons lectoraat en onze masteropleiding op het gebied van ICT spelen we nadrukkelijk in op een werkveldbehoefte, maar hoe veranker ik daarin de eigen kleur van onze instelling?

Dit jaar vond voor de tiende keer op 10 oktober de Dag van de Duurzaamheid plaats. Naast diverse bedrijven, non-profit organisaties, overheidsinstellingen laten ook onderwijsinstellingen zien hoe zij duurzame ontwikkeling in het onderwijs bevorderen. Recent hebben 8 hogescholen een intentieverklaring ondertekend om de Sustainable Development Goals (SDG’s) in de onderwijsprogramma’s te verwerken. Doel is te zorgen dat alle studenten die met een diploma de arbeidsmarkt opgaan of gaan ondernemen, kennis hebben van de SDG’s en ook weten hoe deze toegepast kunnen worden in de praktijk en vertaald kunnen worden naar duurzame businesscases. Maar hoe wordt aantoonbaar dat afgestudeerden over competenties beschikken die bijdragen aan een duurzame ontwikkeling? En waar blijkt dat uit? De antwoorden op deze vragen zijn van belang voor de hogescholen, het werkveld en uiteraard voor de student.

De werkloosheid daalt en bedroeg in juni 2018 volgens hetzelfde CBS nog maar 3,9%. Het CPB voorspelde eind vorig jaar al dat die daling zich nog zal voortzetten. We naderen daarmee gaandeweg de bodem van het arbeidsreservoir. Het is inmiddels in meerdere sectoren, zoals de IT, niet ongebruikelijk dat niet het individu solliciteert bij een potentiële werkgever, maar dat de werkgever 'solliciteert' bij de potentiële medewerker. In deze omgekeerde situatie krijgen ook ontwikkelassessments een steeds grotere betekenis. Wij vinden altijd al dat assessments, naast het huidige dominante summatieve karakter, ook ontwikkelingsgericht moeten zijn. Dat pleidooi houden we nu meer dan ooit.

We zitten in de zomerperiode en veel mensen genieten nog lekker van een welverdiende vakantie. Het weer in Nederland is natuurlijk fantastisch, maar toch gaan veel mensen naar het buitenland. Dit geeft een extra dimensie aan de vakantiebeleving, vindt u niet? Ditzelfde geldt voor studenten en hun studieloopbaan. Het onderwijs in Nederland is van hoog niveau, maar buitenlandervaring geeft toch een extra (leer)dimensie aan de studie. Het Erasmus+ subsidieprogramma ondersteunt en stimuleert buitenlandse uitwisselings- en kennisdelingsprojecten. Het Nationaal Agentschap Erasmus+ controleert of toegekende subsidies op juiste wijze door onderwijsinstellingen worden besteed. De afgelopen periode is Hobéon door diverse onderwijsinstellingen benaderd met de vraag of wij een proefaudit kunnen uitvoeren bij hun International Office in voorbereiding op het bezoek van het Nationaal Agentschap Erasmus+. 

Heeft u, of uw organisatie/sector, wel eens overwogen om een keurmerk te ontwikkelen? Wat komt daar eigenlijk bij kijken? Wij besloten het één van onze adviseurs, Ellen Andela te vragen. Wat zijn haar ervaringen hiermee? Andela was samen met collega Hans Stoltenborg lid van het ontwikkelteam dat het ONA-keurmerk ontwikkelde. Zij geeft ons een kijkje achter de schermen in de opbouw en het (tijds)verloop van het traject  de valkuilen en de succesfactoren waarmee haar ontwikkelteam te maken had. 

In het eerste deel van dit blog namen wij u mee in de betekenis van en de verantwoordelijkheid voor kwaliteitscultuur binnen een organisatie. Ook kwamen reeds de zeven factoren voor een sterke kwaliteitscultuur kort aan bod. We zijn dit blog geëindigd met het onderstaande schema. Bij wijze van samenvatting herhalen wij nogmaals het schema, vervolgens gaan wij nader in op de toepassing van een van de factoren aan de hand van een concreet voorbeeld.

Kwaliteitscultuur is een actueel thema. Het is de onderlegger van het nieuwe onderzoekskader primair onderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar onderwijs van de inspectie OCW.
Het onderwerp vormt ook een expliciet onderdeel van de beoordelingskaders in het hoger onderwijs. De toegenomen aandacht voor (kwaliteits)cultuur past in de ontwikkeling die organisaties doormaken: de aandacht voor en de nadruk op de harde en meer instrumentele kant van organiseren wordt verrijkt en geïntegreerd met de ‘zachte’ kant.

Opleidingen mogen tegenwoordig zelf een programmavoorstel doen voor het locatiebezoek van het panel bij accreditatie-audits in het hoger onderwijs. Dit programma is ‘vormvrij’, in die zin dat opleidingen zelf de gespreksvolgorde, gesprekstypen, personen en duur van het programma bedenken, en een programma-voorstel doen (zie NVAO Beoordelingskader 2016). In samenspraak met het auditpanel komt het definitieve programma tot stand: het panel bewaakt dat het programma hen voldoende in staat stelt om informatie te verzamelen waarmee zij op alle standaarden tot een oordeel kan komen. De grote vraag is: hoe benutten opleidingen de vormvrijheid zoal?

Hieronder geef ik vijf inspirerende voorbeelden van programma-elementen die secretarissen en voorzitters bij Hobéon de afgelopen periode tegen kwamen bij audits. De kern van een goed programma volgens hen? ‘Toon het karakter van de opleiding! Dompel het panel onder in wat het wezen van de opleiding is, zodat het een goed beeld krijgt van het karakteristieke, specifieke van de opleiding. Zorg, bij een nautische opleiding bijvoorbeeld, dat het panel bij wijze van spreken de zee ruikt.’