Nieuws & artikelen

In 2005 is gestart met de eerste pilotronde voor Associate degree opleidingen (Ad). In februari 2012 is, na een proefperiode van enkele jaren, besloten om de Associate degree definitief in te voeren als onderdeel van het Nederlandse onderwijsbestel. Dit zal vanaf 1 september 2013 het geval zijn. Tot de definitieve invoering wordt gewerkt met pilots. Inmiddels zijn we aanbeland bij pilotronde 5+ waarvoor instellingen hun aanvraag tot en met 17 september 2012 kunnen indienen.

Veel lerarenopleidingen worden omringd door partnerschappen van opleidingsscholen waar studenten, leraren in spé, het vak leren. In de opleidingsscholen, zowel in het primair- als in het voortgezet onderwijs, wordt tot circa 40% van het curriculum van een lerarenopleiding gerealiseerd. Dit geldt zowel voor Pabo’s en tweedegraads lerarenopleidingen als voor masterlerarenopleidingen in het hbo en de universiteit. Die 40% is in hoofdzaak het praktijk- c.q. stagegedeelte van de opleiding, maar bevat vaak ook elementen van vakkennis en onderzoek.

Nog niet zo lang geleden was het vanzelfsprekend dat een docent een ‘alleskunner’ was. Lesgeven, groepen begeleiden, afstudeerders beoordelen, toetsen ontwikkelen en ga zo maar door. Maar die vanzelfsprekendheid wordt minder, want het docentschap stelt steeds hogere eisen aan professionals.

Nadat eind 2011 het CPB officieel bekend maakte dat Nederland in een economische recessie terecht was gekomen, besloot het kabinet om nog even te wachten op de volgende mededeling van de rekenmeesters alvorens te besluiten dat extra bezuinigingsmaatregelen nodig zijn om het vaderlandse huishoudboekje te laten voldoen aan de Europese normen.

In 2005, bij de start van de United Nations Decade of Education for Sustainable Development (DESD 2005-2014), lanceerde Hefce (Higher Education Funding Council for England) haar visie om de hoger onderwijssector in Engeland leidend te laten zijn in de transitie naar een duurzame samenleving. Met nog twee jaar te gaan is het interessant een kijkje over de grens te nemen. Engeland blijkt een voorloper in Europa te zijn waar het gaat om coördinatie en prioriteit van duurzaam onderwijs.

Het nieuwe accreditatiestelsel in het hoger onderwijs zal naar verwachting met ingang van het cursusjaar 2012-2013 clusterbeoordeling van opleidingen als leidend principe gaan hanteren. Er is toegezegd dat reeds gemaakte afspraken en getekende contracten geëerbiedigd worden en ook is er een overgangsregeling in de maak, maar de NVAO heeft al aangekondigd dat afzonderlijke beoordelingen hoge uitzondering zullen zijn.

In de huidige profileringsprocessen zien we onderwijsinstellingen verschillende typen keuze’s maken. Veelal kiest men voor profielen die gerelateerd zijn aan inhoudelijke thema’s, die in het beroepenveld spelen, zoals zorg, energie of High Tech. Daarnaast zijn er profielen die sterk gericht zijn op de doelgroep, zoals diversiteit en excellentie. Een derde categorie richt zich op thema’s met een brede maatschappelijke reikwijdte, zoals creativiteit en ondernemerschap.

In de zomer van 2011 nam de Tweede Kamer de motie Jadnanansing aan. De motie riep de staatssecretaris op om uiterlijk in het najaar van 2011 in gesprek te treden met de Kamer over de wenselijkheid, voorwaarden en risicobeperking van (commerciële) buitenlandse onderwijsactiviteiten door bekostigde hoger onderwijsinstellingen. De in 2010 ingevoerde Wet versterking besturing voorziet namelijk in een mogelijkheid om aanbod van NVAO geaccrediteerde opleidingen in het buitenland te reguleren. Deze regulering zou worden uitgewerkt in een Algemene maatregel van bestuur (Amvb).

EVC-aanbieders (Erkenning Verworven Competenties) worden regelmatig beoordeeld op de kwaliteit van hun procedures. De  vraag is waarop de beoordeling zich moet richten als een EVC-aanbieder recent verbeteringen heeft doorgevoerd: op de uitvoeringspraktijk die geruime tijd is toegepast, of op de nieuwe, recent doorgevoerde praktijk. De uitkomst van een recente, door Hobéon met succes ondersteunde bezwaarprocedure, geeft meer uitsluitsel over deze vraag.

De Strategische Agenda voor het Hoger Onderwijs, Onderzoek en Wetenschap (2011) omvat een ambitieus pakket aan maatregelen. Onderwijsinstellingen moeten meer en beter presteren. Een sterkere profilering van instellingen moet de versnippering van het onderwijsaanbod tegengaan. Bovendien is de uitdaging om de samenhang tussen onderwijs, onderzoek en bedrijfsleven te versterken, vooral op de negen topsectoren die het Kabinet heeft aangegeven.

Begin 2011 werd het topsectorenbeleid van ELI gepresenteerd, als onderdeel van het ‘nieuwe bedrijfslevenbeleid’. Hiermee biedt de overheid innovatiestimulansen (€ 1,5 miljard) meer gericht en vooral als maatwerk aan.

Vorige week werd door het Centraal Planbureau (CPB) duidelijk gemaakt dat Nederland zich officieel in een economische recessie bevindt. Dat bericht werd direct gevolgd door speculaties over mogelijk noodzakelijke extra bezuinigingsmaatregelen van het kabinet. Immers ook Nederland moet zich houden aan de begrotingsafspraken die Europese Unie verband door de eurolanden zijn gemaakt. Bezuinigingen in het hoger onderwijs worden niet uitgesloten.