door Rianne Versluis

Wanneer we kijken naar de thema’s die tijdens de jaaropeningen aan de orde kwamen, dan zijn daar een aantal gezamenlijke lijnen in aan te wijzen. Meest opvallend is de aandacht voor maatschappelijke transities, gericht op en in samenwerking met de regio. En een tweede speerpunt dat bij meerdere jaaropeningen op de agenda stond, is de verdere flexibilisering van het onderwijs.

Maatschappelijke transities

We kunnen er niet omheen, we zitten midden in een aantal crises. De energiecrisis, de klimaatcrisis, de asielcrisis, problemen in de jeugdzorg, toenemende armoede en kansenongelijkheid en ga zo maar door. Verschillende onderwijsinstellingen besteedden tijdens hun jaaropening bijzondere aandacht aan deze crises en het belang van maatschappelijke transities. De ambitie van de onderwijsinstellingen is om studenten op te leiden tot reflectieve, onderzoekende en creatieve professionals met de kennis en vaardigheden om hun steentje bij te dragen aan deze maatschappelijke uitdagingen. 

Tijdens de opening van het mbo-jaar wees minister Jetten bijvoorbeeld op het belang van vakmensen, zoals monteurs en installateurs, die onze huizen kunnen isoleren en zonnepanelen kunnen installeren. De maatschappelijke vraagstukken zijn een aanjager van samenwerking tussen het regionale werkveld en onderwijsinstellingen, zo benadrukte ook een werkveldpartner van één van de hbo-instellingen. Het bedrijfsleven wil gebruikmaken van de beschikbare capaciteit, de innovatiekracht en de frisse blik van studenten.
In de gehele onderwijskolom zien wij de ambitie en behoefte om bij te dragen aan maatschappelijke vraagstukken. Van burgerschapsonderwijs op de basisschool tot aan de totstandkoming van nieuwe wo-opleidingen, zoals de Master Societal Transitions van de Erasmus Universiteit Rotterdam, waaraan wij een bijdrage mochten leveren. 

Meest opvallend is de aandacht voor maatschappelijke transities, gericht op en in samenwerking met de regio.

Flexibilisering

Een ander veel besproken thema tijdens de jaaropeningen is de flexibilisering van het onderwijs. Flexibilisering dient niet alleen de student, die daarmee meer mogelijkheden krijgt om de studie aan te laten sluiten bij persoonlijke interesses, ambities, behoeften en omstandigheden. Het dient ook het werkveld, dat meer mogelijkheden krijgt om bijvoorbeeld via microcredentials het zittende personeel bij te scholen. Bovendien willen onderwijsinstellingen met flexibilisering van het onderwijs bijdragen aan de krappe arbeidsmarkt. Hiertoe is goede samenwerking met regionale werkveldpartners een belangrijke voorwaarde, zo werd tijdens verschillende jaaropeningen benadrukt.