Certificering Openbare Bibliotheken
Vanaf 2006 bestaat er een door de Vereniging Openbare Bibliotheken (hierna: VOB) en de Vereniging Nederlandse Gemeenten op basis van het INK-model ontwikkelde certificeringsregeling ten behoeve van de Openbare Bibliotheken.
De certificering wordt uitgevoerd door de Stichting Certificering Openbare Bibliotheken. De stichting werkt met een achttal gecertificeerde auditoren. Willem van Raaijen, partner bij Hobéon, is één van deze acht gecertificeerde auditoren. In deze bijdrage gaat hij nader in op de betrokkenheid van Hobéon bij de certificering van openbare bibliotheken.
Certificering
De certificering wordt uitgevoerd door de Stichting Certificering Openbare Bibliotheken. De 8 gecertificeerde auditoren werken op basis van de notitie Aantoonbaarheid conformiteit. Uitgangspunt is dat het niet (alleen) gaat om papier, maar om wat bibliotheken doen met de certificeringsnorm ten einde de verbetercyclus structureel op gang te krijgen en te houden. Het civiel effect van de regeling is inmiddels duidelijk merkbaar: veel gemeenten stellen certificering als voorwaarde voor subsidie van ‘hun’ bibliotheek.
Betrokkenheid Hobéon
Willem van Raaijen is als één van de 8 gecertificeerde auditoren in Nederland van meet af aan betrokken bij de certificering van de bibliotheken en bij de doorontwikkeling van de certificeringsnorm. Een auditor opereert bij deze regeling solo (m.u.v. de audits bij de bibliotheken van de 4 grote steden), dus is secretaris, voorzitter en inhoudelijk deskundige tegelijk. De auditoren zijn en worden beoordeeld op algemene eigenschappen en op deskundigheid. Voorts is er een benchmark uitgevoerd die bestaat uit een profiel voor elke auditor. De gegevens zijn tijdens de jaarlijkse kallibratiebijeenkomsten gebruikt voor onderlinge kennisuitwisseling en vormen mede input voor de functioneringsgesprekken met de auditoren.
Evaluatie eerste cyclus beoordelingen
De eerste cyclus van beoordelingen heeft plaatsgevonden in de periode 2006-2010. De regeling had voor deze cyclus nog geen verplichtend karakter. Mede door de vorming van zogeheten basisbibliotheken heeft er in een korte tijd een enorm fusieproces plaatsgevonden. Op een spaarzame uitzondering na hebben vrijwel alle bibliotheken een eerste certificeringsproces doorlopen.
In 2009 hebben 90 van de op dat moment 121 bezochte bibliotheken meegewerkt aan de evaluatie over de eerste certificeringsperiode. Dat betekende een respons van 74%. Van die bibliotheken is 86% gecertificeerd, 10% onder voorbehoud en 3% niet gecertificeerd. De gemiddelde door de betreffende bibliotheken uitgedeelde rapportcijfers voor het auditproces zijn respectievelijk 7,5 voor de gecertificeerde groep, 7,3 voor de categorie onder voorbehoud en 6,7 voor de niet-gecertificeerde.
Certificeringsperiode 2010-2013
Voor de tweede (verplichte) certificeringsperiode 2010-2013 is na een pilotfase van een half jaar de certificeringsregeling behoorlijk aangepast en afgeslankt. Organisaties die in het bezit zijn van een bibliotheekcertificaat voldoen aan de normen op het gebied van het niveau van producten en dienstverlening naar klanten. Daarnaast voldoen deze organisaties aan de binnen de branche afgesproken landelijke netwerkkwaliteit. Het gaat daarbij om activiteiten en initiatieven zoals de Boekenweek, ‘Nederland leest‘ en digitalisering van bibliotheken.
Pilot combi-audit met kunsteducatie
Begin 2012 zal Hobéon een pilot ‘combi-audit’ uitvoeren bij een zogeheten multidisciplinaire instelling. De certificeringsregeling van de bibliotheken en het Kwaliteitskader Kunsteducatie & Amateurkunst zullen in één auditdag op het respectieve bibliotheek- en kunsteducatieve onderdeel van de instelling toegepast worden.
In de ochtend vindt het generieke, overlappende deel plaats. Vervolgens splitst het auditteam zich en zal Willem van Raaijen het bibliotheekspecifieke deel voor zijn rekening nemen , terwijl een collega samen met een inhoudelijk deskundige op het gebied van de kunsteducatie dat deel van de instelling toetst. Aan het einde van de dag vindt er een gezamenlijke terugkoppeling op hoofdlijnen plaats.
De pilot kan voor Hobéon en haar klanten het begin worden van een mogelijk nieuwe te ontwikkelen Product-Markt-Combinatie, zodat twee kennisintensieve culturele domeinen in de portefeuille van Hobéon een verdere verbintenis aangaan.
Vragen?
Wilt u meer informatie over de beoordeling van bibliotheken, het Kwaliteitskader Kunsteducatie & Amateurkunst of over de geschetste combi-audit? Neem dan contact op met Willem van Raaijen via telefoonnummer (070) 30 66 800 of e-mail w.vraaijen@hobeon.nl.